Pentium Bilgisayar Hurdaları : Teknoloji dünyasının gelişimiyle birlikte, kullanım dışı kalan bilgisayar sayısı her geçen gün artmaktadır. Özellikle 1990’lı ve 2000’li yıllarda yaygın olarak kullanılan Pentium serisi bilgisayarlar, günümüzde elektronik atık statüsüne geçmiştir. Pentium bilgisayar hurdaları, içerdikleri değerli metaller ve elektronik bileşenlerle hem çevreye zarar verebilecek bir risk hem de değerli bir geri dönüşüm kaynağıdır.
Pentium Nedir?
Pentium, Intel şirketi tarafından 1993 yılında piyasaya sürülen ve x86 mimarisine sahip mikroişlemci ailesinin adıdır. Pentium 1, Pentium MMX, Pentium II, Pentium III, Pentium 4 gibi birçok jenerasyon bu aileye dâhildir.
Pentium bilgisayarlar, aşağıdaki ana bileşenlerden oluşmaktadır:
- Anakart Hurdaları
- İşlemci (CPU)
- RAM (Bellek modülleri)
- Hard disk (HDD)
- Ekran kartı ve ses kartı
- Güç kaynağı (PSU)
- Optik sürücüler (CD-ROM, DVD-ROM)
- Kasa, fan ve kablolar
Elektronik atıklar (e-atıklar), kullanım ömrü tamamlanmış elektronik cihazları kapsar. Pentium bilgisayarlar bu kapsama girer.
Pentium bilgisayar hurdaları nda bulunan zararlı maddeler:
- Kurşun (Pb): Lehímlerde bulunur.
- Civa (Hg): Bazı ekranlarda.
- Kadmyum (Cd): Pillerde.
- Bromlu alev geciktiriciler: Plastik bileşenlerde.
- Toprak ve su kirliliği
- Havaya zararlı gaz salınımı
- Canlı sağlığına etkileri
Pentium Bilgisayar Hurdaları nın Geri Dönüşüm Potansiyeli
Hurda Pentium bilgisayarların içerdiği geri kazanılabilir metaller:
- Altın (Au) – Çip ve konnektörlerde
- Gümüş (Ag) – Devre yollarında
- Bakır (Cu) – Kablo ve bobinlerde
- Paladyum (Pd) – Bazı çiplerde
- Alüminyum (Al) – Soğutucular ve kasa elemanlarında
- Demir, çelik ve nikel – Vida, kasa gibi parçalarda
Pentium Bilgisayar Hurdaları nın Geri Dönüşüm Süreci
- Geri dönüşüm merkezleri ve belediye atık toplama noktalarından temin edilir.
- Bilgisayarlar ayrıştırılır: kasalar, ekranlar, kablolar vs.
- Çevreye zarar vermemek adına önce elle söküm yapılır.
- Kablo, soket, fan, HDD, RAM, anakart ayrılır.
- Geri dönüşüm tesislerinde öğütücülerle ufalanır.
- Metal, plastik ve cam gibi farklı malzemeler ayrılır.
- Hidrometalurji: Asit kullanarak altın, bakır gibi metaller ayrılır.
- Pirometalurji: Yüksek sıcaklıkta eriterek metaller ayrılır.
- Ayrıştırılan metaller saflaştırılır.
- Endüstride tekrar kullanıma hazır hale getirilir.
6.1 Ekonomik Katkılar
- Geri kazanılan altın, bakır gibi değerli metaller
- Yeni iş alanları oluşması
- Yerli sanayiye katkı
Çevresel Katkılar
- E-atık yığınların azaltılması
- Doğal kaynak tüketiminin azalması
- Karbon ayak izinin düşürülmesi
Geri Dönüşüme Engel Teşkil Eden Faktörler
- Toplumda geri dönüşüm farkındalığının düşük olması
- Yeterli altyapının olmaması
- Kayıt dışı geri dönüşüm uygulamaları
- Teknolojik yetersizlik
Pentium bilgisayar hurdaları, içerdikleri değerli metaller ve parçalar ile geri dönüşüme uygun çok sayıda bileşene sahiptir. Bu hurdaların doğru yöntemlerle geri kazanılması, hem çevre koruma hem de ekonomik kazancın artması anlamına gelir. Kamu kurumları, özel sektör ve bireylerin bu konuda sorumluluk alarak hareket etmesi, daha sürdürülebilir bir gelecek için kritik önem taşımaktadır.
